Diagnostyka nadczynności przytarczyc

Nadczynność przytarczyc (hyperpharathyroidism, HPT) jest powszechnie występującą chorobą endokrynologiczną. Jej wczesna diagnostyka ma duży wpływ na dalsze leczenie i rokowanie pacjenta. Prawidłowe wykrycie i lokalizacja zmian położonych fizjologicznie lub ektopowo w przebiegu HPT jest trudne, ale kluczowe dla pacjenta. Obecnie obserwuje się wzrost przydatności diagnostycznej metody PET z 18F-choliną (FCH) w precyzyjnej diagnostyce tej jednostki chorobowej [1]. W niniejszym artykule pokazujemy przykład pacjenta,  z naszej pracowni, który dzięki zastosowaniu hybrydowego badania PET/MR otrzymał dokładną diagnozę. Przytaczamy również podsumowanie z najnowszych arty

Rola PET z 18F-choliną w badaniu nadczynności przytarczyc

Najnowsze doniesienia literaturowe skupiają się na roli obrazowania przytarczyc przy użyciu 18F-choliny w badaniu pozytonowej tomografii emisyjnej PET. Pokazują jej wyższość diagnostyczną w odniesieniu do konwencjonalnych metod obrazowania przytarczyc za pomocą USG czy scyntygrafii z 99mTc-MIBI.

Dodatkowo najnowsze wytyczne Europejskiego Towarzystwa Medycyny Nuklearnej (EANM guidelines) dotyczące obrazowania przytarczyc uwzględniają badanie PET z FCH jako badanie diagnostyczne pierwszego rzutu w tej jednostce chorobowej [2, 3].

Lokalizacja przytarczyc w PET/MR z FCH – studium przypadku

Na zdjęciu powyżej pacjent, który zgłosił się do naszej pracowni na badanie PET/MR z 18F-choliną z podejrzeniem gruczolaka przytarczyc. Badanie wykonano w celu lokalizacji zmiany. Inne, wcześniej wykonane, badania obrazowe (USG + BAC, scyntygrafia z 99mTc-MIBI) nie dały jednoznaczenj odpowiedzi. Objawy biochemiczne (podwyższony poziom jonów wapnia w surowicy oraz parathormonu) wskazywały na gruczolaka przytarczyc. Pacjentowi wykonano PET/MR całego ciała oraz PET/MR głowy i szyi po podaniu kontrastu w celu postawienia bardziej precyzyjnej diagnozy. W części tylnej od prawego płata tarczycy, przytchawiczo widoczny obszar wzmożonego gromadzenia FCH wielkości 11×10 mm, SUVmax=6.43 – gruczolak przytarczyc.

Najnowsze doniesienia naukowe

Evangelista i wsp. przeprowadzili przegląd doniesień naukowych dotyczącego roli obrazowania PET/MR i PET/CT z 18F-choliną w biochemicznie potwierdzonej nadczynności przytarczyc, w których przebadano łącznie 1112 pacjentów. Stwierdza się wyższość diagnostyczną metod PET w wykrawaniu łagodnych zmian przytarczyc [4].

Przeprowadzono również metaanalizę 12 badań z zastosowaniem 11C- oraz 18F-choliny w PET u pacjentów z nadczynnością przytarczyc (517 badanych), czułość metody wyniosła 95% [5].

Uslu i wsp. przebadali 81 pacjentów z nadczynnością przytarczyc. W efekcie wykazali, że czułość diagnostyczna badania PET z choliną w przypadku lokalizacji gruczolaków przytarczyc wyniosła 94,1%. Odpowiednio czułość w przypadku badania scyntygraficznego i USG wynosiła 45,1% i 44,1%. Co więcej u 30 pacjentów z negatywnym wynikiem USG i scyntygrafii badanie PET z choliną uwidoczniło gruczolaka przytarczyc [6].

Cuderman i wsp. wykonali PET z choliną i scyntygrafię u 103 chorych z pierwotną nadczynnością przytarczyc. Czułość badania PET wyniosła 92% a scyntygrafii 39-56 % [7].

Wykorzystane doniesienia naukowe:

1. Kim SJ, Lee SW, Jeong SY, Pak K, Kim K. Diagnostic Performance of F-18 Fluorocholine PET/CT for Parathyroid Localization in Hyperparathyroidism: a Systematic Review and Meta-Analysis. Horm Cancer. 2018 Dec;9(6):440-447
2. Petra Petranović Ovčariček, Luca Giovanella, Ignasi Carrió Gasset, Elif Hindié, Martin W. Huellner, Markus Luster, Arnoldo Piccardo, Theresia Weber, Jean-Noël Talbot & Frederik Anton Verburg, The EANM practice guidelines for parathyroid imaging, European Journal of Nuclear Medicine and Molecular Imaging (2021)
3. Liu Y, Dang Y, Huo L, Hu Y, Wang O, Liu H, Chang X, Liu Y, Xing X, Li F, Liao Q, Hacker M, Li X, Kreissl MC. Preoperative Localization of Adenomas in Primary Hyperparathyroidism: The Value of 11C-Choline PET/CT in Patients with Negative or Discordant Findings on Ultrasonography and 99mTc-Sestamibi SPECT/CT. J Nucl Med. 2020 Apr;61(4):584-589
4. Evangelista L, Ravelli I, Magnani F, Iacobone M, Giraudo C, Camozzi V, Spimpolo A, Cecchin D. 18F-choline PET/CT and PET/MRI in primary and recurrent hyperparathyroidism: a systematic review of the literature. Ann Nucl Med. 2020 Sep;34(9):601-619
5. Treglia G, Piccardo A, Imperiale A, et al. Diagnostic performance of choline PET for detection of hyperfunctioning parathyroid glands in hyperparathyroidism: a systematic review and meta-analysis. Eur J Nucl Med Mol Imaging. 2019;46(3):751-765.
6. Uslu-Beşli L, Sonmezoglu K, Teksoz S, Akgun E, Karayel E, Pehlivanoglu H, Khosroshahi BR, Ocak M, Kabasakal L, Sager S, Bukey Y. Performance of F-18 Fluorocholine PET/CT for Detection of Hyperfunctioning Parathyroid Tissue in Patients with Elevated Parathyroid Hormone Levels and Negative or Discrepant Results in conventional Imaging. Korean J Radiol. 2020 Feb;21(2):236-247.
7. Cuderman A, Senica K, Rep S, Hocevar M, Kocjan T, Sever MJ, Zaletel K, Lezaic L. 18F-Fluorocholine PET/CT in Primary Hyperparathyroidism: Superior Diagnostic Performance to Conventional Scintigraphic Imaging for Localization of Hyperfunctioning Parathyroid Glands. J Nucl Med. 2020 Apr;61(4):577-583.